Tips ‘n trucs: wat voor smeersels zijn nuttig?

Tips 'n trucs

Het gaat er niet zo vaak over, het is heel persoonlijk, maar praat maar eens goed door met triatleten en iedereen blijkt ze te gebruiken: smeersels. We zetten de handigste en nuttigste crèmes en aanverwanten op een rijtje, op basis van ervaringen van onze eigen vrijwilligers, leden van de Siosport-Vrouwentriathlonteams en van het Triathlonforum. Het gaat over smeersels voor op je huid, niet voor je fietsketting – daarover een andere keer!

Anti schuurmiddelen
Heb je wel eens last van het schuren van wetsuit, trisuit of BH? Een beetje vettigheid op nek, rug of schouders of onder je BH kan wonderen doen. Geschikt daarvoor zijn babyolie en speciale spullen zoals TriSlide en BodyGlide. Géén vaseline, want dat kan het materiaal van je wetsuit aantasten. Voordeel van TriSlide (spray) en BodyGlide (stick) is dat je ze kan aanbrengen zonder dat je vingers vet worden. Als je in een wetsuit zwemt helpen deze middelen ook om er sneller uit en eventueel zelfs ook in te komen. Gebruik ze dan op je armen en onderbenen. Bijna iedereen die in een wetsuit zwemt, gebruikt wel iets! Bij zout water of zwemmen in zee is het verstandig om nóg meer te smeren in verband met schuren door zout.

Een ander handig middel is talkpoeder. Het helpt je voeten drogen, sommige atleten vinden ook dat ze daardoor sneller in hun schoenen komen. Talkpoeder kan ook helpen tegen blaren. Daar kan ook vet tegen helpen, dat is iets om mee te experimenteren.

De edele delen
Ook op het fietszadel kun je last krijgen van schuren – op heel gevoelige plekken, zowel tijdens als na de rit. Gebruik van vet kan een hele hoop schelen tegen zadelpijn en bijvoorbeeld ook tegen pijn naderhand bij het plassen. Vaseline kan daar wel, of uierzalf of speciale crème, ook wel chamois crème genoemd (‘broekenvet’). Het voorkomt ontstekingen en heeft antibacteriële eigenschappen.

Experimenteer ermee tijdens trainingen en ook met vooraf zwemmen – je moet zo veel aanbrengen dat er na het zwemmen nog voldoende zit. Dat wil meestal wel lukken want dit soort vet spoelt niet gauw weg, maar toch goed om uit te proberen. Vrouwentriathlon-vrijwilliger Nienke Vijver gebruikt vaseline of uierzalf: “Ik deed het nooit, totdat ik de Fietselfstedentocht reed, 240 kilometer. Een week lang pijn bij het plassen, toen ben ik maar eens naar oplossingen gaan zoeken. Ik moet eerlijk zeggen dat ik het nog wel eens vergeet te gebruiken, maar zeker bij lange ritten vind ik een klets vaseline tussen mijn benen toch wel zo prettig, vooral naderhand! Als ik veel lange ritte zou maken, dan zou ik denk ik kiezen voor broekenvet.”
Als je na het fietsen toch last hebt van ruwe plekken of schaafwondjes, dan is zinkzalf het beste middel. Het verzacht en bevordert het herstel zonder je huid week te maken.

De zon
De één is gevoeliger voor de zon dan de ander, en je kunt jezelf ook beschermen met slimme kledingkeuzes. Maar dan nog: op een zonnige dag kan zonnebrandcrème zeker nuttig zijn tijdens een triathlon, en lippenbalsem ook.

Als je zonnebrandcrème gebruikt, kies dan voor een goed merk: waterproof en langwerkend, factor 30 of hoger. Dat heb je wel nodig, want de crème moet het zwemmen ‘overleven’. Er is speciale sportzonnebrandcrème en Vision en P20 zijn veelgebruikte merken.

In het buitenland wórd je wel eens ingesmeerd tijdens de wedstrijd: in de VS doen vrijwilligers dat razendsnel als je uit het water komt wisselen. Of de organisatie verstrekt crème. Hedcandy van het Triathlonforum deed deze zomer de wedstrijd op de Alpe d’Huez: “Het was er keihard 38 graden, onbewolkt. De organisatie had bij de drankposten zonnebrand staan, maar door het overmatige zweten dreef dit op de huid, zag ik bij anderen. Dus dan heeft ’t geen zin meer om het nog te doen.” Zelf gebruikte ze P20 met factor 30 en ze verbrandde niet.

Bij sommige wedstrijden heb je nog een andere complicatie voor het insmeren: dat je ook nog je startnummer op je arm of been geplakt krijgt. Als je daar net crème hebt gesmeerd, blijft dat niet zitten. Linda Bogers van het Siosport-Vrouwentriathlon-1eDivisieteam vertelt: “Ik heb weleens gehad dat ik de plek van de sticker niet had ingesmeerd uit angst dat die niet zou plakken. Resultaat was dat ik was verbrand rondom het startnummer…. Ik heb dus nog een paar weken met nummer 53 rondgelopen!” (zie foto). Linda’s oplossing is om vroeg genoeg te smeren met niet-vette crème. Die is op tijd ingetrokken.

Ondanks dit alles hebben veel triatleten ervaring met verbranden. Een trisuit laat een hoop huid op je schouders onbedekt, vel dat anders weinig in de zon komt. Toch verbrand? Dan zit er niks anders op dan het gebruik van aftersun! Maar…voorkomen is beter dan genezen. Verbrand je juist altijd rondom de schouders? Kies dan voor een trisuit met mouwtjes of doe een shirt aan over je triathlonpakje.. Sione Jongstra, oprichtster van de Vrouwentriathlon en zeer ervaren triatlete: “Vorig jaar tijdens de Ironman van Hawaï heb ik inderdaad mijn schouders verbrand, ondanks het dikke insmeren vóóraf én tijdens de wedstrijd. Daarom kies is er dit jaar bewust voor een trisuit met mouwtjes te dragen.”

De kou
Lippenbalsem, en vaseline of cold cream op je gezicht kunnen helpen winterse omstandigheden beter te doorstaan, bijvoorbeeld als je dan buiten fietst. Je huid wordt dan minder schraal en rood. Vrijwilliger Louise Cornelis: “Zonder cold cream krijg ik in de kou eerder couperose: van die kleine, rode adertjes in mijn gezicht. Dat kun je ook krijgen van te veel alcohol, ik ben daar wel eens op aangesproken zelfs, dat iemand aan mijn gezicht dacht te zien dat ik veel zou drinken. Nou, dat is het bij mij dus echt niet! Maar ik voorkom die hoogrode wangen liever wel.”

Waar niet
Voor smeren geldt wel: overdaad schaadt. “Niets is zo smerig als zonnebrandcrème die zich vermengt met zweet en in je mond of, nog erger, ogen terecht komt. Je kunt je gezicht goed beschermen met een zonneklep of petje,” zegt Astrid de Baat van het Siosport-Vrouwentriathlon-2eDivisieteam, zelf niet zo’n smeerder. Inderdaad is rond en boven je ogen smeren niet zo’n goed idee. Je wilt ook echt geen vettigheid aan je zwembrilletje!

Zorg er ook voor dat je handen vrij zijn van alle smeersels als je start. Met vettige handen zwem je slechter, want het vet zorgt ervoor dat het water makkelijk langs je handen wegstroomt in plaats van dat je je ertegen af kunt zetten om vooruit te komen. Dus tijdig smeren en dan eerst handen wassen! Of nog beter: laat een supporter of je partner jou insmeren.